De crisis van de wetenschap

• CURSUS
• De crisis van de wetenschap | Hoe het surveillancekapitalisme wetenschap en technologie heeft gekaapt, en wat we daaraan kunnen doen
• 5 bijeenkomsten van 3 uur
• Tot circa 16 deelnemers
• Prijs en meer informatie: laurensbuijs@protonmail.com

De wetenschap zit wereldwijd in een grote crisis. Er is steeds minder maatschappelijk draagvlak voor wetenschappelijke autoriteit. Ook is er onder wetenschapsfilosofen twijfel ontstaan over de vraag of objectieve feiten eigenlijk wel bestaan. Daar wordt hardop de vaag gesteld of de wetenschap zoals dat is ontstaan tijdens de Verlichting niet een veel te grote broek heeft aangetrokken.

In deze cursus staan we stil bij de crisis van de wetenschap, en stellen we vast dat de wetenschap snel grondig moet hervormen om het hoofd te bieden aan drie grote maatschappelijke uitdagingen in de 21ste eeuw: de opkomst van Wicked Problems, van High-Tech Surveillance Capitalism en van de Post-Truth Society. Als de wetenschap niet hervormt, zal het met vrije, democratische en eerlijke kennisproductie niet goed aflopen.

We duiken in het vakgebied Science & Technology Studies (STS) om inspiratie te vinden voor een nieuwe wetenschap. In de STS (ook wel techniekfilosofie genoemd) is onder andere door voorman Bruno Latour veel nagedacht over de problemen met de manier waarop de wetenschap nu is ingericht, en over ingrepen die gedaan kunnen worden om wetenschap eerlijker, democratischer en transparanter te maken.

We putten in deze reeks hoop uit de revolutionaire inzichten uit de moderne wetenschapsfilosofie, die nieuwe en verrassende antwoorden geven op eeuwenoude vragen over de relatie tussen kennis en werkelijkheid. Tegelijkertijd staan we ook stil bij het feit dat de gevestigde wetenschap moeilijk te hervormen is, omdat deze vervlochten is met corrupte machtsstructuren op aarde.

Hoe doorbreken we de impasse, en creëren we een nieuwe universiteit die niet de belangen van een kleine neoliberale elite dient, maar van de planeet als geheel? En hoe zien de contouren van die nieuwe vrije wetenschap eruit? Hoe komen we tot een wetenschap die zoveel mogelijk verschillende vormen van kennis een gelijkwaardige plek geeft en die zo een stevige brug slaat tussen wetenschap en samenleving? In deze cursus gaan we op zoek naar een antwoord op deze vragen.

De cursus biedt een combinatie van hoorcolleges en interactieve werkvormen. Elke bijeenkomst heeft maximaal 2x 45 minuten een plenair gedeelde waarin luisteren centraal staat; de rest bestaat uit interactie en werkvormen. De hoorcolleges van een eerdere versie van deze cursus zijn gratis online terug te kijken.

Cursusopzet

• Bijeenkomst 1: Drie grote uitdagingen voor de moderne wetenschap: wicked problems, high-tech surveillancekapitalisme & post-truth samenleving.  Lees dit artikel ter voorbereiding.
• Bijeenkomst 2: Natuur versus cultuur? Hoe objectieve kennis alleen kan bestaan in sociale netwerken. Lees dit artikel ter voorbereiding.
• Bijeenkomst 3: Object versus subject? Hoe mensen samen met de materiële wereld één levend systeem vormen. Lees dit artikel ter voorbereiding.
• Bijeenkomst 4: Wetenschap versus politiek? Hoe de wetenschap kan democratiseren. Maandag 13 maart van 15:00 tot 17:00. Lees dit artikel ter voorbereiding.
• Bijeenkomst 5: Van wie is de wetenschap van de toekomst? Van een wereldwijd neoliberaal totalitarisme, of van de planeet Gaia? Lees dit artikel ter voorbereiding.