Musk kiest bij Twitter voor een ouderwetse corporate angstcultuur waarbij de oude kapitalistische waarden weer helemaal centraal staan.
Zoveel mogelijk uren werken, niet thuis maar op kantoor, een ziekelijke devotie voor werk dat ten koste gaat van privé, en een bizarre loyaliteit aan de werkgever. Dat is wat Musk eist van het Twitter-personeel.
Een abrupte breuk met het “nieuwe werkgeverschap” dat juist bij Big Tech zo zijn opmars deed: veel thuis werken, flexibele tijden, gratis biodynamische lunch, pizza-avonden met film en tafeltennistoernooien op kantoor, en natuurlijk de yoga- en mindfulnessklasjes om de werkdag mee te breken.
Musk kan wegkomen met zijn regressieve maatregelen, omdat dit nieuwe werkgeverschap nooit zo progressief is geweest als het lijkt. Het nieuwe werkgeverschap was nooit een breuk met het neoliberalisme, maar een decadente voortzetting ervan.
Big Tech maakte van de eigen werknemers een elitaire bovenklasse die alleen gefêteerd kon worden bij de gratie van uitbuiting van grote delen van de wereldbevolking.
We weten ten eerste natuurlijk goed dat het verdienmodel van Big Tech altijd heeft geleund op goedkope en onethische arbeid in Azië. Daar worden goedkope arbeidskrachten ingehuurd die niet beschermd worden door westerse arbeidswetgeving.
De werknemers van de grote chipfabriek Foxconn bijvoorbeeld worden al jaren dusdanig uitgebuit dat zij tot wanhoop gedreven zijn: zij dreigen regelmatig met zelfmoord en zijn ook deze week nog overgegaan tot grote rellen.
Maar Big Tech leunt daarnaast ook op uitbuiting van de eigen gebruikers. Wij worden door Big Tech verraden: we worden door algoritmes verslaafd gemaakt aan hun platforms, en vervolgens vergaand psychologisch gemanipuleerd om ons te laten gedragen naar de belangen van het surveillancekapitalisme.
Musk heeft helemaal gelijk dat hij een dikke middelvinger opsteekt naar de corporate cultuur van Big Tech. De cultuur die hij aantrof bij Twitter was decadent en werd betaald door grootschalige uitbuiting.
Nieuw werkgeverschap is hard nodig, maar dan zonder een decadente bovenklasse van werknemers te creëren. Zolang de gehele Big Tech-sector zijn eigen vergaande corruptie en grootschalige uitbuiting niet onder ogen komt, is alle kritiek op Musk hypocriet.