Ik snap heel goed waarom Elon Musk zo’n grote inspiratiebron is voor veel jongeren, met name jonge mannen. Ik geniet er echt van om te zien hoe hij even in z’n eentje de hele door en door corrupte Big Tech-sector openbreekt. Z’n bravoure, intelligentie en lef maken hem een frisse wind, zeker in vergelijking met de angsthazerige liberale gevestigde orde, die al jaren blaft naar Big Tech maar niet bijt.
Met deze eigenschappen is hij zo goed in het confronteren en openbreken van de status quo. Het is zo jammer dat hij door zijn mega ego voor geen cent te vertrouwen is. Het is goed waar hij mee afrekent, maar wat hij ervoor in de plaats zet is steeds geen duurzame oplossing; hoogstens een tijdelijke waar hij vooral zelf hard van profiteert.
Het lijkt wel alsof de huidige wereld ons elke keer de keuze geeft tussen twee soorten mensen. Ofwel er zijn “te zachte” empathische mensen die precies aanvoelen wat er nodig is maar zonder het vermogen om de status quo echt te confronteren en uit te dagen. Ofwel er zijn “te harde” egomaniakken die wel durven te confronteren maar die het hart op slot hebben.
Ik zou zo graag een wereld willen waarin de vele lieve empathische mensen die ik gelukkig om me heen zie, de durf en het confronterende vermogen van mensen als Musk weten te ontwikkelen. Als dat soort mensen met tienduizenden tegelijk opstaan, trekken we die nieuwe wereld van liefde die ons toch echt beloofd is in no time uit de grond.
Laten we dus goed kijken naar Musk en ervan leren, en niet enkel veroordelen of van gruwelen. Want waarom is het zo belangrijk wat Elon Musk nu doet, als we met een techniekfilosofische bril naar de ontwikkelingen in de Big Tech-sector kijken?
We zullen op korte termijn geheel moeten loskoppelen van Big Tech. Deze sector vormt namelijk het hart van het oprukkende high tech surveillance-kapitalisme, zoals zo goed beschreven door Shoshana Zuboff.
Dit systeem is de drijvende kracht achter de wereldwijde totaalstaat die wordt uitgerold. In vergelijking met dit totalitarisme is Hitler’s nazi-Duitsland een kleuterklasje. Waakzaamheid is komende jaren van groot belang.
Ik ben geen fan van Musk, sterker nog, ik vind hem ook gevaarlijk. Hij is een keiharde rechtse zakenman die vastzit in zijn hoofd en een beangstigend gebrek aan empathie heeft.
Zijn zakelijke imperium boezemt mij angst in. Ik geloof niet in de auto’s van Tesla, ik vind het keiharde greenwashing. Ik vind het heel zorgelijk dat met SpaceX de ruimtevaart steeds meer geprivatiseerd raakt. En het aller engst vind ik nog zijn bedrijf Neuralink, waarmee hij hersenen aan computers koppelt.
Maar door zijn intelligentie, persoonlijkheid en vermogen kan hij het zich wel permitteren om onafhankelijk van de gevestigde orde te denken en te handelen.
Zolang Musk daar aan de touwtjes trekt zal Twitter een vrijplaats zijn in vergelijking met de rest van Big Tech.
We hoeven op Twitter niet de censuur te verwachten die we hebben gezien op Facebook en LinkedIn tijdens Corona.
Musk zal onze data ook minen en verhandelen, en proberen te misbruiken. Maar het zal hem simpelweg niet lukken om net zo’n bedreiging te worden als het gevestigde Amerikaanse surveillance-apparaat.
Elke kans om ons los te rukken van de gevestigde orde zonder onze stem en vrijheid te verliezen moeten we de komende tijd opportunistisch aangrijpen, desnoods via mensen als Elon Musk.
Niet alleen zal Twitter de vrijheid van meningsuiting zelf met allerlei maatregelen gaan beschermen en laten zien dat klanten daarvoor willen betalen; daardoor zal het onderwerp ook weer hoog op de agenda komen van de andere bedrijven in Silicon Valley.
De overname van Twitter komt precies op het goede moment: een verdeelde Big Tech-sector is uit elkaar te spelen en kan zijn epistemische dominantie minder goed vestigen.