Ik ben tijdens een UvA-event in Spui 25 weer erg geschrokken van de grote problemen met wokeness aan de UvA.
Ik was uitgenodigd door de centrale Diversity Officer van de UvA als een van de sprekers voor dit event. Ik vind het goed dat hij dit organiseerde: een debat met de academische gemeenschap over de voordelen en de gevaren van wokeness. Een urgent debat dat we in mijn ogen veel eerder hadden moeten voeren, en ben blij dat deze vrij nieuwe diversity officer het onderwerp niet schuwt.
Maar wat viel het gesprek tegen! Zowel op het podium als in de zaal was er sprake van massale ontkenning van het probleem van wokeness. Wokeness zou niet eens bestaan. Het zou slechts een bedenksel zijn van rechts om links aan te vallen. Er zou geen enkele extremistische dreiging op universiteiten als de UvA bestaan.
Ik viel echt van mijn stoel bij het zien en horen van die massale ontkenning; van dit massale wegkijken op de UvA over het groeiende extremisme in ons midden. Hoe je met droge ogen kunt beweren dat het gevaar van wokeness aan de UvA een opgeblazen verzinsel is, gaat me echt m’n verstand te boven. Zelfs Marli Huijer — tijdens Corona nog zo dapper ook in haar kritiek op links — was nu volstrekt kritiekloos.
Ik zie al jaren hoe hele afdelingen radicaliseren met woke gedachtengoed. Hoe er onder het mom van diversiteit en inclusie een angstcultuur wordt opgetuigd die drijft op morele superioriteit. Hoe mijn eigen geliefde vakgebied — gender & sexuality studies — steeds meer in de ban raakt van allerlei van de realiteit losgezongen politiek correct gedachtengoed.
Hoe het debat versmalt en er steeds nauwere opvattingen bestaan van wat wel en niet gezegd en gedacht mag worden. Hoe mensen met andere meningen of kritische vragen gecanceld en gestigmatiseerd worden. Hoe studenten en staf steeds minder goed kunnen luisteren en gesprekken kunnen voeren met andersdenkenden. Hoe wetenschappelijk debat in de praktijk steeds vaker een dogmatische echokamer is. Wat een intellectuele armoede!
Er is gewoon hele gevaarlijke radicalisering aan de gang op de UvA. Het is nog een kleine minderheid die echt ontspoord is, maar omdat de meerderheid ontkent en wegkijkt groeit die minderheid wel heel snel. Ik zie steeds meer functies, geld en macht die kant op verdwijnen. Ik zie hoe het radicalisme om zich heen grijpt. Ik vind het super creepy.
Natuurlijk is het zo dat rechts en conservatief Nederland kritiek op wokeness heel opportunistisch gebruikt om de hele progressieve diversiteitsagenda aan te vallen en te ondermijnen. De kritiek van rechts op wokeness is heel snel kwaadaardig en opportunistisch, en een truc om de patriarchale status quo in stand te houden.
Maar dat betekent niet dat er geen levensgroot probleem is met wokeness op de progressieve universiteiten. Dat probleem is er, en met name bij de sociale wetenschappen waar veel studenten en medewerkers in de ban zijn van doorgeslagen postmodern en constructivistisch denken. Als wij dit probleem niet benoemen en oplossen, zal rechts ermee aan de haal blijven gaan en alle progressieve inspanningen voor een meer diverse en inclusieve wereld blijven ondermijnen.
Ik ben trots op het feit dat ik me wel uitspreek. Eerder al, en ook gisteravond weer. Ik benoem wat ik geweldig vind aan wokeness, maar ook wat ik heel gevaarlijk vind. Maar ik sta meestal helemaal alleen op de UvA en voelde me gister ook weer geïsoleerd en weggezet als iemand die niet helemaal spoort. Ik word daar heel erg verdrietig van, van dat alleen staan en van het zondebokken.
Radicalisering en extremisme kan altijd alleen maar bestaan bij de gratie van de meerderheid die wegkijkt. Ik sloot het debat daarom af met een appèl op bewustzijn. Dat we alsjeblieft zo snel mogelijk onder ogen komen hoe allerlei goede bedoelingen om meer diversiteit en inclusie te creëren, onbedoeld en onbewust tot een vreselijk giftig politiek correct klimaat leiden. Als we niets doen wordt de academische vrijheid en een gezond pluriform debat stukje bij beetje de nek omgedraaid.
Het is tijd voor actie. UvA, kijk niet langer weg voor het extremisme in de eigen gelederen!