Het filmpje van de Canadese professor Julie Ponesse dat deze week viral ging snijdt echt door mijn ziel. Zo heftig om te zien hoe autoritair het coronabeleid aan het worden is en hoe dichtbij het nu komt. Collega’s van andere universiteiten die worden ontslagen omdat ze zich niet laten vaccineren. Deze vrouw kan het beleid simpelweg niet verenigen met haar vakgebied: ethiek. Haar verhaal laat zien dat er een bom is gelegd onder de academische vrijheid in het Westen.
De afgelopen week is er in Nederland herhaaldelijk met grote morele verontwaardiging gereageerd toen het coronabeleid met de Tweede Wereldoorlog werd vergeleken. Maar mensen die vaccinatie weigeren worden ontslagen van hun werk, geweerd uit het publieke leven, en in algemene zin gestigmatiseerd en weggezet. Over de hele wereld wordt een ongrondwettelijk systeem opgetuigd waarbij overheid, Big Pharma, Big Data en gezondheidszorg op zorgelijke manier geclusterd zijn. We worden op ongekende schaal onder toezicht gesteld waarbij burgers elkaar controleren op hun medische gegevens.
Dus hoe lang kunnen we nog wegkijken? De parallellen met nazi-Duitsland, de DDR en Apartheid liggen toch gewoon voor de hand? Al die verhalen die we op de middelbare school leerden over de manier waarop een totalitair regime zich vestigt, kunnen we nu om ons heen zien gebeuren. Hoe we allemaal langzaamaan in een angstcultuur glijden en in één van bovenaf opgelegde waarheid worden gestopt. Hoe het debat gesmoord wordt, hoe kritiek wordt weggezet. Hoe het stapje voor stapje gebeurt, waardoor we er langzaam inglijden. Hoe de massa er stilzwijgend aan mee doet, hoe het parlement zijn medewerking geeft, hoe de media hun kritische stem verliezen, hoe het vrije debat in de wetenschap wordt gesmoord. We zien het allemaal nu gebeuren.
Het is een grote fout om te denken dat fascisme alleen in het jasje van nazisme of communisme komt, en dat dat niet kan voorkomen in onze moderne samenleving gebouwd op de idealen van de Verlichting. Het fascisme dat we zo goed kennen uit de geschiedenisboeken heeft zich inderdaad juist verzet tegen idealen van Verlichting, rationalisering en liberalisme. We denken bij fascisten aan narcistische haatdragende leiders als Hitler, Mussolini en Stalin, die zich verzetten tegen het liberale project van de moderne tijd en die teruggrepen naar idealen uit de Romantiek over een door emoties geleid volk dat tot eenheid gesmeed moest worden.
Nu wordt steeds duidelijker dat het Verlichtingsproject zelf ook fascistisch kan worden. Ditmaal tooit het totalitarisme zich in de veren van vooruitgang, wetenschap en technocratie. Dit keer zien we niet alleen het fascisme “van hen”, maar ook het fascisme “van ons”: onze rationele liberale westerse samenleving is aan het ontsporen. Dit is precies waar filosofen als Hannah Arendt en de Frankfurter Schule al voor waarschuwden: de totalitaire kanten van het moderniseringsproject. Daar zijn het vaccinatieprogramma en de Coronapas in veel opzichten hele concrete uitingen van.
Lees mijn stuk over de gevaren van de technologische agenda die achter de Coronamaatregelen schuil ging (2020):
Why We Have To Resist The Technological Covid-19 Agenda
Ik snap dat het weerstand oproept als vergelijkingen tussen het coronabeleid en de Tweede Wereldoorlog lichtzinnig gemaakt worden. Het is vreselijk om te zien dat nu met name extreemrechts dit punt maakt. De hypocrisie van Forum voor Democratie en Van Haga is enorm. In dezelfde speech waarin Gideon van Meijeren waarschuwt voor het fascisme van Corona, haalt hijzelf op fascistische wijze uit naar politiek, media en wetenschap. We weten heel goed dat FvD en Van Haga letterlijk uit neonazisme zijn voortgekomen, en dat ze hun politiek bouwen op haat naar vrouwen, zwarten, homo’s, moslims en joden.
Het is vreselijk om te zien hoe extreemrechts de coronakritiek in hun politieke agenda vouwt. Maar we moeten ons ook afvragen hoe het kan dat ze alle ruimte krijgen van de rest van het parlement. Het parlement is niet alleen veel te stil en kritiekloos, maar helpt Rutte en co met het optuigen van hun dystopische virocratie. De linkse politiek is in geen velden of wegen te bekennen met een kritisch geluid Kamervoorzitter Vera Bergkamp kon van de week niets anders bedenken dan de microfoon dichtdraaien, toen FvD de vergelijking maakte met de Tweede Wereldoorlog. Het debat werd gesmoord, wat een zwaktebod en wat een manier om extreemrechts juist verder in het zadel te helpen.
Mensen, het wordt tijd dat we opstaan en ons uit gaan spreken. Let’s face it, het fascisme rukt op, en niet alleen aan extreemrechtse zijde. Nee, we moeten corona niet ontkennen en ja, we moeten kwetsbaren beschermen. Nee, Qanon is geen onschuldige complotbeweging en ja, we hebben vaccins nodig om met de pandemie om te gaan. Maar er is geen enkele grondwettelijke, wetenschappelijke of ethische basis voor het coronabeleid zoals dat nu wordt opgetuigd.
Natuurlijk gaat geen enkele historische vergelijking helemaal op. Het fascisme van de Verlichting is echt een ander beestje dan het fascisme van de tegen-Verlichting. Maar het zijn beide vormen van totalitarisme, en dat leidt uiteindelijk altijd tot geweld en onderdrukking op ongekende schaal. Als we hier niet tegen opstaan, en snel, wordt met het coronabeleid de blauwdruk gecreëerd voor een toekomst van totalitarisme en fascisme in ons vrije Westen, en over de hele wereld.
Wacht niet langer en kom in actie: laten we discussiëren; demonstreren en onszelf verenigen. Als je iets kan doen, dan is dit het moment om het te doen.